Terug naar zoekresultaten

2.05.10.09 Inventaris van het archief van het Nederlandse Gezantschap in de Kerkelijke Staat, (1816) 1826-1830 (1855) en 1915-1926

Voer een zoekterm in
VorigeVolgende

Archief

Titel

2.05.10.09
Inventaris van het archief van het Nederlandse Gezantschap in de Kerkelijke Staat, (1816) 1826-1830 (1855) en 1915-1926

Auteur

J.C. Beth, SSA-BZ

Versie

04-07-2021

Copyright

Nationaal Archief, Den Haag
1990 cc0

Beschrijving van het archief

Naam archiefblok

Gezantschap Heilige Stoel / Kerkelijke Staat
Gezantschap Heilige Stoel

Periodisering

archiefvorming: 1826-1926
oudste stuk - jongste stuk: 1816-1926

Archiefbloknummer

Z26014

Omvang

; 36 inventarisnummer(s) 1,35 meter

Taal van het archiefmateriaal

Het merendeel der stukken is in het.
Nederlands

Soort archiefmateriaal

Normale geschreven, getypte en gedrukte documenten, geen bijzondere handschriften.

Archiefdienst

Nationaal Archief

Locatie

Den Haag

Archiefvormers

Gezantschap Kerkelijke Staat

Samenvatting van de inhoud van het archief

Het archief van het Nederlandse Gezantschap in de Kerkelijke Staat is in twee blokken opgesplitst. Het eerste blok bevat voornamelijk correspondentie van de gezanten met de ministeries van Buitenlandse en Binnenlandse Zaken te 's-Gravenhage en met de kardinalen-secretarissen van staat bij de Pauselijke Stoel, vooral over de periode 1824-1830. Het tweede archiefblok bevat stukken uit de periode 1915-1926. Het gaat vooral om ingekomen- en minuten van uitgaande stukken en de agenda's daarvan. Verder zijn er een aantal stukken over uiteenlopende onderwerpen als het mandaat van Groot-Brittanië over Palestina, een Nederlandse culturele week te Rome en een overeenkomst tussen het Ministerie van Koloniën en het Vaticaan inzake de katholieke missie in Nederlands-Indië.

Archiefvorming

Geschiedenis van de archiefvormer
Tijdens de oorlog van 1914-1918 achtte de Nederlandse regering het ondanks fel verzet van de CHU met het oog op bemiddelingsacties ten gunste van de vrede, van belang een vertegenwoordiger te hebben in één van de weinige overgebleven centra van diplomatiek verkeer. Dat leidde tot tijdelijk herstel van de betrekkingen met het Vaticaan welke in 1871 waren beëindigd. In 1915 werd mr. L.H.W.Regout benoemd als gezant bij het Vaticaan in tijdelijke speciale zending. Mr. L.H.W. Regout overleed enkele weken na zijn benoeming. In 1916 werd jhr. O.E.A.M. van Nispen tot Sevenaer benoemd.
Na de wapenstilstand van 1918 wilde Minister H.A Karnebeek deze vertegenwoordiging blijvend maken, maar hij kreeg A.F. de Savornin Lohmann tegen zich. Enkele jaren kon de Miister het gezantschap houden omdat de SDAP en de Vrijzinnige Democraten hem steunde. In het najaar van 1925 diende ds. G.H.Kersten van de SGP een amendement in bij de behandeling van de begroting van Buitenlandse Zaken, dat de schrapping van een krediet voor het gezantschap bij het Vaticaan beoogde. Op 10 november 1925 ging de linkerzijde - de SDAP en de Vrijzinnig Democraten - om en haalde het amendement van ds. G.H. Kersten een meerderheid. Hierdoor kwam het kabinet te vallen.
De terugroepingsbrieven van gezant O.E.A.M. van Nispen tot Sevenaer werden op 3 juni 1926 overhandigd. Van Nispen had zelf gewild dat hij het leedwezen van de regering over het kamervotum kenbaar had mogen maken, maar zijn instructie luidde minder scherp. Hij diende kardinaal-staatssecretaris Gasparri mee te delen dat de Nederlandse regering erop vertrouwde 'dat de door haar betreurde opheffing van het gezant voor het overige geen wijziging zal brengen in het oprecht vriendelijk karakter der diplomatieke betrekkingen welke sedert zovele jaren tussen het Vaticaan en de Nederlandse regering bestaan.'
In 1944 werden de diplomatieke betrekkingen met het Vaticaan opnieuw aangeknoopt. Op 16 augustus 1944 werd jhr. Mr. M.W. van Weede benoemd als gezant bij het Vaticaan. Hij werd in 1956 opgevolgd door F.R.W.H.M.J. graaf de Marchant d'Ansembourg. In 1967 werd mr. S.G.M. baron Voorst tot Voorst benoemd als ambassadeur. Hij werd in 1975 opgevolgd door mr. J.I.M. Welsing.
Bron: Algemene Geschiedenis van Nederland, deel 14 blz 223, 345-346.
Geschiedenis van het archiefbeheer
De verwerving van het archief
Overbrenging van een overheidsarchief

Inhoud en structuur van het archief

Selectie en vernietiging
Gedurende de inventarisatie zijn de series geschoond en zijn er 5 dozen vernietigd. De vernietiging is geschied volgens de vernietigingsbeschikking van het Ministerie van Buitenlandse Zaken.
Verantwoording van de bewerking
Tijdens het inventariseren is uitgegaan van de oude orde en zijn de series correspondentie gehandhaafd. Het archief had de omvang van 16 dozen.
Ordening van het archief
Het archief van de diplomatieke vertegenwoordiging bij het Vaticaan over de periode 1915-1926 was geordend volgens het agendastelsel. Alle ingekomen- en minuten van uitgaande stukken kregen een agendanummer en werden vervolgens ingeschreven in de agenda. De stukken werden chronologisch opgeborgen op agendanummer. Op de agenda's waren geen nadere toegangen gemaakt. Daarnaast zijn er enkele dossiers gevormd betreffende een bepaalde zaak.

Aanwijzingen voor de gebruiker

Openbaarheidsbeperkingen
Volledig openbaar.
Beperkingen aan het gebruik
Reproductie van originele bescheiden uit dit archief is, behoudens de algemene regels die gelden voor het kopiëren van stukken, niet aan beperkingen onderhevig. Er zijn geen beperkingen krachtens het auteursrecht.
Materiële beperkingen
Het archief kent geen beperkingen voor het raadplegen van stukken als gevolg van slechte materiële staat.
Aanvraaginstructie
Openbare archiefstukken kunnen online worden aangevraagd en gereserveerd. U kunt dit ook via de terminals in de studiezaal van het Nationaal Archief doen. Om te kunnen reserveren dient u de volgende stappen te volgen:
  1. Creëer een account of log in.
  2. Selecteer in de archiefinventaris een archiefstuk.
  3. Klik op ‘Reserveer’ en kies een tijdstip van inzage.
Citeerinstructie
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste éénmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Nationaal Archief, Den Haag, Gezantschap Heilige Stoel / Kerkelijke Staat, nummer toegang 2.05.10.09, inventarisnummer ...
VERKORT:
NL-HaNA, Gezantschap Heilige Stoel, 2.05.10.09, inv.nr. ...

Verwant materiaal

Beschikbaarheid van kopieën
Inventarisnummers van dit archief zijn niet in kopievorm beschikbaar