Terug naar zoekresultaten

2.05.90 Inventaris van het archief van het Nederlandse Gezantschap in China (Peking, Chunking, Nanking), (1862) 1872-1954

Download inventaris als PDFDownload inventaris als XML

Bekijk de zoekhulp bij dit archief

Voer een zoekterm in
VorigeVolgende

Beschrijving

ArchiefBeschrijving van het archiefArchiefvormingInhoud en structuur van het archiefAanwijzingen voor de gebruikerVerwant materiaal

Archief

Titel

2.05.90
Inventaris van het archief van het Nederlandse Gezantschap in China (Peking, Chunking, Nanking), (1862) 1872-1954

Auteur

G.J. Lasee

Versie

04-07-2021

Copyright

Nationaal Archief, Den Haag
2004 cc0

Beschrijving van het archief

Naam archiefblok

Nederlands Gezantschap in China (Peking, Chunking, Nanking)
BuZa / Gezantschap China

Periodisering

archiefvorming: 1872-1954
oudste stuk - jongste stuk: 1862-1954

Archiefbloknummer

Z15

Omvang

984 inventarisnummer(s); 31,00 meter

Taal van het archiefmateriaal

Het merendeel der stukken is in het
Nederlands

Soort archiefmateriaal

Normale geschreven, getypte en gedrukte documenten, geen bijzondere handschriften. Het archief bevat kaarten hoofdzakelijk van China, Chinese en Russische steden en landstreken in de periode 1900-1944.

Archiefdienst

Nationaal Archief

Locatie

Den Haag

Archiefvormers

Gezantschap in China (1872-1954) Gezantschapsbureau Nanking (1933-1937) Gezantschapsbureau Chunking (1938-1941) Militair attaché Chunking, (1943-1946)

Samenvatting van de inhoud van het archief

Het archief van het Gezantschap in China bevat voor de periode 1872-1954 correspondentie en stukken m.b.t. de organisatie. Verder zijn er stukken over de Bokseropstand, de internationale nederzettingen en rechtbanken, de binnenlandse politiek, internationale betrekkingen en politieke zaken. Tevens zijn er stukken over Nederlandse onderdanen van Chinese afkomst, verdragen en (douane)overeenkomsten, waterstaatkundige- en havenwerken in China, spoorwegen, scheep- en luchtvaart en opiumaangelegenheden. Ook zijn er stukken over koeliewerving en overige Indisch-Chinese aangelegenheden (waaronder maandrapporten van de Nederlands-Indische Algemene Recherche Dienst), politieke aangelegenheden in Indo-China en het Verre Oosten en over het verloop van de Tweede Wereldoorlog (inclusief stukken over Japanse oorlogsmisdaden). Eveneens is er een archief m.b.t. Duitse (en Oostenrijks-Hongaarse) belangbehartiging, een geheim archief, documentatie (waaronder een aantal kaarten) en het gedeponeerd archief van de militair attaché te Chunking.

Archiefvorming

Geschiedenis van de archiefvormer
De officiële Nederlandse vertegenwoordiging in China werd voorafgegaan door een reeks consuls die er vooral waren om de handelsbelangen van Nederland en Nederlands Indië te behartigen. Deze handelsrelatie met China gaat terug tot de contacten die de V.O.C. in de 17e en 18e eeuw met de keizer onderhield. In 1872 kreeg Nederland haar eerste diplomatieke vertegenwoordiger in China. In 1881 deed China zich vertegenwoordigen in Nederland door haar gezant te Berlijn, terwijl in 1906 een Chinees gezantschap te 's Gravenhage werd gevestigd.
In de periode 1941-1950 veranderde het Nederlandse gezantschap c.q. de ambassade driemaal van standplaats. Als gevolg van de Japans Chinese oorlog werd bij K.B. nr. 5 van 9 oktober 1941 de post Chungking (tot dan toe onder leiding van de secretaris tolk H. Bos) de nieuwe zetel van de Nederlandse diplomatieke vertegenwoordiging in China (i.p.v. Peking). Bij Koninklijk Besluit van 1 mei 1943 werd het gezantschap in China met ingang van 15 februari 1943 verheven tot ambassade.
In verband met de opnieuw losgebarsten burgeroorlog in China werd in mei 1946 voor de tweede maal besloten de standplaats van de Nederlandse vertegenwoordiging te verplaatsen, en wel dit keer naar Nanking.
De erkenning door Nederland van de Chinese Volksrepubliek op 27 maart 1950 leidde niet onmiddelijk tot het aanknopen van diplomatieke betrekkingen tussen beide landen. De heer N.A.J. de Voogd arriveerde op 16 april 1950 te Peking als tijdelijk Zaakgelastigde. Pas op 11 december 1954 kon de Zaakgelastigde zijn inleidingsbrief aan de Chinese regering overhandigen.
De volgende personen vertegenwoordigden Nederland in China (Peking, Chungking en Nanking) van 1872 tot en met 1954 :
  • J.H. Ferguson, 1872-1894. Sedert 1872 als diplomatiek agent en consul generaal en vanaf 1876 als minister resident
  • F.M. Knöbel, 1895-1901 nov., als minister resident
  • Jhr. Dr. J. Loudon, 1901-1903, als tijdelijk zaakgelastigde
  • Jhr. Mr. A.J. van Sitters, 1903 jun.-1908 okt., als buitengewoon gezant en gevolmachtigd minister
  • W.J. Oudendijk, 1908 okt.-1909 mrt., als tijdelijk zaakgelastigde
  • Jhr. Mr. F. Beelaerts van Blokland, 1909 mrt.-1919 jan., als buitengewoon gezant en gevolmachtigd minister
  • Mr. P.J. Graaf van Limburg Stirum, 1913, als waarnemer tijdens 10 maanden verlof van de gezant
  • Jhr. W. Quarles van Ufford, 1919 jan- apr., als tijdelijk zaakgelastigde
  • W.J. Oudendijk, 1919 apr.-1931 mei, als buitengewoon gezant en gevolmachtigd minister
  • Baron G.W. de Vos van Steenwijk, 1931 mei-1931 jul., als tijdelijk zaakgelastigde
  • Mr. W.J.R. Thorbecke, 1931 jul.-1935 jan., als buitengewoon gezant en gevolmachtigd minister
  • Jhr. H. Bosch van Drakenstein, 1935 jan.-apr., als tijdelijk zaakgelastigde
  • Baron G.W. de Vos van Steenwijk, 1935 apr.-1939 jul., als buitengewoon gezant en gevolmachtigd minister
  • Dr. L. Flaes, 1939 jul.-1941 dec., als tijdelijk zaakgelastigde
  • Baron C. van Breugel Douglas, 1941 dec.- 1943 feb., als buitengewoon gezant en gevolmachtigd minister met standplaats Chungking
  • A.H.J. Lovink, 1943 feb.-1946 apr. Vanaf mei 1943 als ambassadeur met standplaats Chungking
  • J. van der Berg, 1946 apr.-1947 mrt., als tijdelijk zaakgelastigde met standplaats Nanking
  • Baron F.C. van Aerssen Beyeren van Voshol, 1947 mrt.-1949 als ambassadeur met als standplaats Nanking
  • N.A.J. de Voogd, 1950 mei-1952 als tijdelijk zaakgelastigde
  • Mr. J.G.L. van Dorp, 1952-954 als tijdelijk zaakgelastigde
Geschiedenis van het archiefbeheer
Het archief van het gezantschap over de periode 1872-1895 is door de Bokseropstand van 1900, waarbij ook de Nederlandse legatie forse schade ondervond, voor een aanzienlijk gedeelte in vlammen opgegaan. In oktober 1895 werd een dossierstelsel in gebruik genomen gebaseerd op een zogenaamde A-B-C code ( de code loopt in deze periode tot en met H). Deze archiefordening bleef gehandhaafd tot en met 1903. De archiefstukken van voor 1895 zijn in deze code verwerkt.
In 1904 werd de A B C code (nu tot en met Z) wederom, maar nu in meer uitgebreide vorm voor de "nieuwe" archiefordening gebruikt. Deze indeling werd gehandhaafd tot 1941, het tijdstip waarop de het gezantschap werd verplaatst van Peking naar Nanking. Als aparte archieven vanwege hun eigen lettercode werd de Nederlandse belangenbehartiging voor Duitsland, Oostenrijk en Hongarije in dit tijdvak opgevoerd. Als toegang voor deze archieven kan gebruik gemaakt worden van de "algemene" agenda's 1904-1939. Aangezien belangenbehartiging voor vreemde mogendheden tot één van de taken van de Nederlandse vertegenwoordigingen kan behoren zijn de twee hierboven genoemde archieven geplaatst na het gezantschapsarchief 1904-1941.
De periode 1941-1952 kent een scheiding tussen een "open" en een geheim archief, waarbij de agenda's overigens dezelfde zijn. Opmerkelijk is dat de vele verplaatsingen van het gezantschap c.q. de ambassade in dit tijdvak geen merkbare gevolgen heeft gehad voor de archiefvorming.
Een viertal archieven van respectievelijk de gezantschapsbureaux te Nanking en Chungking, de waarneming van de post Peking en het gedeponeerde archief van de militair attaché te Chungking zijn als aparte archieven in de periode 1933-1950 gevormd. Aangezien deze archieven op een andere plaats (m.u.v. de militair attaché) zijn gevormd en deze posten als verlengstuk van het gezantschap dan wel van de ambassade functioneerden (m.u.v. de militair attaché) is gekozen voor plaatsing na het hoofdarchief. De rubrieksbenaming (voor de gezantschapsbureaux veelal dezelfde als van het gezantschaps/ambassade archief) is bij deze archieven achterwege gebleven omdat het per rubriek veelal om één beschrijving gaat In 1952 wordt de zogenaamde decimale code voor het archief van de ambassade te Peking ingevoerd. Daardoor moest er in dit jaar een ceasuur aangebracht worden met de voorafgaande periode.
Het archief van het gezantschap/ambassade over de periode 1872-1951 werd in 1961 en over de periode 1952-1954 in 1973 naar het departement te 's-Gravenhage gezonden.
De verwerving van het archief
Het archief is krachtens bepalingen van de Archiefwet overgebracht.

Inhoud en structuur van het archief

Selectie en vernietiging
Vernietiging van archiefbescheiden vond op zeer bescheiden manier plaats op de post en bij de inventarisatie in 1990. Dientengevolge zijn zo nu en dan hiaten ontstaan in de opeenvolging van de rubrieken.
Vóór de inventarisatie had het archief een omvang van 560 dozen (ca. 62 meter). Na schoning bedraagt de totale omvang van het archief 280 dozen (ca. 31 meter). Zie voor een globale opgave van het vernietigde materiaal de verklaring van vernietiging .
Verklaring van vernietiging De hieronder vermelde stukken afkomstig uit het archief van de vertegenwoordiging te China (Peking, Chungking en Nanking)(1862) 1872 1954 kunnen worden vernietigd volgens de richtlijnen van de vernietigingslijst van het Ministerie van Buitenlandse Zaken (1960).
  • Duplicaten van stukken
  • Doorzendingen
  • Stukken met betrekking tot in dezelfde vorm periodiek terugkerende gebeurtenissen van protocolaire aard
  • Maandstaten, voor zover elders verwerkt
  • Koerierspassen
  • Dankbetuigingen
  • Ontvangstbevestigingen, geleide en aanbiedings , toezendings en terugzendingsbrieven
  • Bestellingen van boekwerken en kantoorbehoeften, met afdoening
  • Afwijzingen van aanbiedingen en offertes
  • Stukken waarvan het beleid en de afdoening elders liggen
  • Declaraties en facturen
  • Uitbetalingen van geheven leges
  • Stukken met betrekking tot reis en verblijfskosten
  • Stukken met betrekking tot het onderhoud van en kleine veranderingen aan gebouwen
  • Stukken met betrekking tot normaal periodiek verlof
  • Stukken met betrekking tot het opsporen van adressen van Nederlanders in het buitenland
  • Briefwisseling betreffende onderstanden
  • Stukken met betrekking tot paspoortverantwoording
  • Vreemde paspoorten
  • Stukken met betrekking tot incidentele afgifte van visa aan met name genoemde Nederlanders en vreemdelingen
  • Stukken met betrekking tot incidentele opvragen en uitreiken van bewijzen van goed gedrag
  • Stukken met betrekking tot gegevens vervat in consulaire notariële akten, voor zover deze akten op de posten bewaard zijn gebleven
  • Correspondentie met betrekking tot de sluiting en ontbinding van huwelijken, echtscheiding, met uitzondering van de akten zelf
Hoeveelheid: 280 dozen (ca. 31 meter) in opdracht van G.J. Lasee, 's Gravenhage, 28 maart 1990
Verantwoording van de bewerking
Oorspronkelijk was de periode 1904-1941 opgesplitst in vier blokken. Tijdens de inventarisatie bleek dat er zich geen of nauwelijks veranderingen hadden voorgedaan in de archiefordening, de rubrieken waren bijvoorbeeld hetzelfde gebleven, zodat besloten is om de vier tijdsblokken in elkaar te schuiven.
Van 1941 tot 1952 zien we dat de lettercode in nog uitgebreidere vorm wordt voortgezet en dat de rubrieken niet altijd meer corresponderen met de voorafgaande code 1904-1941. De uitgebreidere vorm bestond uit het aan elk afzonderlijk dossier toekennen van een cijfer met daarbij de letter. Bij de inventarisatie is uit oogpunt van overzichtelijkheid gekozen voor het weglaten van het dossiernummer.
Door middel van verwijzingen is getracht stukken betreffende het zelfde onderwerp die in verschillende rubrieken waren geplaatst beter toegankelijk te maken.
Ordening van het archief
Tijdens de inventarisatie is de oude orde, rubrieksbenaming en decimale code gehandhaafd mede om de agenda's als toegangen tot de archieven bruikbaar te houden.

Aanwijzingen voor de gebruiker

Openbaarheidsbeperkingen
Deels openbaar, deels beperkt openbaar (A).
Beperkingen aan het gebruik
Reproductie van originele bescheiden uit dit archief is, behoudens de algemene regels die gelden voor het kopiëren van stukken, niet aan beperkingen onderhevig. Er zijn geen beperkingen krachtens het auteursrecht.
Materiële beperkingen
Het archief kent geen beperkingen voor het raadplegen van stukken als gevolg van slechte materiële staat.
Aanvraaginstructie
Openbare archiefstukken kunnen online worden aangevraagd en gereserveerd. U kunt dit ook via de terminals in de studiezaal van het Nationaal Archief doen. Om te kunnen reserveren dient u de volgende stappen te volgen:
  1. Creëer een account of log in.
  2. Selecteer in de archiefinventaris een archiefstuk.
  3. Klik op ‘Reserveer’ en kies een tijdstip van inzage.
Citeerinstructie
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste éénmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Nationaal Archief, Den Haag, Nederlands Gezantschap in China (Peking, Chunking, Nanking), nummer toegang 2.05.90, inventarisnummer ...
VERKORT:
NL-HaNA, BuZa / Gezantschap China, 2.05.90, inv.nr. ...

Verwant materiaal

Beschikbaarheid van kopieën
Inventarisnummers van dit archief zijn niet in kopievorm beschikbaar

Archiefbestanddelen