Terug naar zoekresultaten

2.08.5230 Inventaris van het archief van het Ministerie van Financiën: Directie Wetgeving Directe Belastingen, 1945-1989

Voer een zoekterm in
VorigeVolgende

Archief

Titel

2.08.5230
Inventaris van het archief van het Ministerie van Financiën: Directie Wetgeving Directe Belastingen, 1945-1989

Auteur

Centrale Archief Selectiedienst

Versie

24-05-2022

Copyright

Nationaal Archief, Den Haag
2010 cc0
( BELANGRIJKE OPMERKING VOOR DE GEBRUIKER: Dit archief is overgebracht naar het Rijksverzameldepot te Emmen en is alleen daar ter inzage. )

Beschrijving van het archief

Naam archiefblok

Ministerie van Financiën: Directie Wetgeving Directe Belastingen
Financiën / Wetgeving Directie Belastingen

Periodisering

oudste stuk - jongste stuk: 1945-1989

Archiefbloknummer

5230

Omvang

; 873 inventarisnummer(s) 22,90 meter

Taal van het archiefmateriaal

Het merendeel der stukken is in het.
Nederlands

Soort archiefmateriaal

Normale geschreven, getypte en gedrukte documenten, geen bijzondere handschriften.

Archiefdienst

Nationaal Archief

Locatie

Emmen

Archiefvormers

Ministerie van Financiën / Directie Wetgeving Directe Belastingen

Samenvatting van de inhoud van het archief

Het archief bevat stukken betreffende onder meer wetgeving met betrekking tot belastingheffing, de beantwoording van vragen van leden van de Eerste en Tweede Kamer, ambtelijke voorschriften en aanwijzingen aan de belastingadministratie, notities in verband met het formuleren van het algemene beleid, premiespaarregelingen, en stukken betreffende voorstellen ter vereenvoudiging van loonbelasting en inkomstenbelasting.

Archiefvorming

Geschiedenis van de archiefvormer
De volledige historische achtergronden en ontwikkelingen van de Directie Wetgeving Directe Belastingen zijn uitgebreid beschreven in de volgende publicaties:
  • 19. Belastingver(h)effend. Een institutioneel onderzoek naar de actoren en handelingen op het terrein van het heffen en invorderen van belastingen, 1940-1993 (samenstelling: P.C.A. Lamboo; ISBN 90-74442-24-2), 's-Gravenhage 1994.
  • 65. Belastingen: de geheiligde schuld. Een institutioneel onderzoek naar het handelen van actoren op het beleidsterrein van de heffing van rijksbelastingen op grond van de wet- en regelgeving betreffende de zogenoemde heffingswetten per belastingsoort, met uitzondering van de invoerrechten en accijnzen, 1940-1993 (samenstelling: P.C.A. Lamboo; ISBN 90-74442-70-6), 's-Gravenhage 1999.
Geschiedenis van het archiefbeheer
De verwerving van het archief
Het archief is krachtens bepalingen van de Archiefwet overgebracht.

Inhoud en structuur van het archief

Selectie en vernietiging
Voor de selectie werd gebruik gemaakt van:
  • Selectielijst neerslag handelingen minister van Financiën op het beleidsterrein Rijksbegroting over de periode 1940(1945) - 1993(2000) (vastgesteld bij Beschikking van de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen en de minister van Financiën, nr. 96.338.RWS/EIB d.d. 3 mei 1996) (gepubliceerd in de Staatscourant 1996, d.d. 22 mei 1996, nr. 96), laatstelijk gewijzigd bij Beschikking van de minister van Financiën en de staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen, nr. C/S/05/140 d.d. 25 januari 2005 (gepubliceerd in de Staatscourant 2005, nr. 62 d.d. 31 maart 2005);
  • Selectielijst voor de neerslag van de handelingen van de minister van Financiën en de onder hem ressorterende actoren op het beleidsterrein Belastingheffing over de periode 1940 - 1993, 19 januari 1995/nr. 95.48MB/EIB, gepubliceerd in de Staatscourant 1995, d.d. 19 augustus 1995, nr. 199, laatstelijk gewijzigd bij Beschikking van 8 maart 2005/Nr. C/S/05/518, gepubliceerd in de Staatscourant 2005, d.d. 31 mei 2005, nr. 102, rekening houdende met rectificatie, gepubliceerd in de Staatscourant 2005, d.d. 19 september 2005, nr. 181.
  • Selectielijst voor de neerslag van de handelingen van de minister van Financiën en de onder hem ressorterende actoren op het beleidsterrein Invoerrechten en Accijnzen over de periode 1945 - 1962; 7 december 2000/R&B/OSTA/2000/2081, gepubliceerd in de Staatscourant 2001, d.d. 2 februari 2001, nr. 24.
  • Selectielijst voor de neerslag van de handelingen van de minister van Financiën en de onder hem ressorterende actoren op het beleidsterrein Invoerrechten en Accijnzen over de periode 1962 - 1995; 10 september 2001/R&B/OSA/2001/3158, gepubliceerd in de Staatscourant 2002, d.d. 21 januari 2002, nr. 14.
  • Selectielijst voor de neerslag van de handelingen van de minister van Financiën en de onder hem ressorterende actoren op het beleidsterrein Heffing van Rijksbelastingen over de periode 1940 - 1993; 10 juli 2001/R&B/OSA/2001/2596, gepubliceerd in de Staatscourant 2001, d.d. 29 augustus 2001, nr. 166, laatstelijk gewijzigd bij Beschikking van de staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen en de minister van Financiën van 3 mei 2005/Nr.C/S&A/05/945, gepubliceerd in de Staatscourant 2005, 30 augustus 2005, nr. 167, rekening houdende met rectificatie, gepubliceerd in de Staatscourant 2005, d.d. 19 september 2005, nr. 181.
  • Selectielijst voor de neerslag van de handelingen van de minister van Financiën als vakminister en de onder hem als vakminister ressorterende actoren op het deelbeleidsterrein Arbeidsvoorwaarden Rijkspersoneel over de periode 1945 - 1996; 30 juli 2001/R&B/OSA/2001/866, gepubliceerd in de Staatscourant 2001, d.d. 16 oktober 2001, nr. 200 en d.d. 17 oktober 2001, nr. 201.
  • Selectielijst voor de neerslag van de handelingen van de minister van Financiën en de onder hem ressorterende actoren op het beleidsterrein Organisatie van de Rijksoverheid over de periode 1945 - 1999 (vastgesteld bij Beschikking van de staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen en de minister van Financiën, nr. C/S&A/05/1198 d.d. 5 juli 2005 (gepubliceerd in de Staatscourant 2005, nr. 245 d.d. 16 december 2005)).
  • Lijst van te vernietigen archiefbescheiden van de onder het Ministerie van Financiën ressorterende Directie Organisatie van de Belastingdienst (NMA/Ar 2063 I d.d. 22.06-1987, nr. 1987-147.
Vanaf 2004 t/m 2007 heeft geregeld vernietiging plaatsgevonden. Dit uiteraard na verleende toestemming van de zorgdrager.
De archiefbestanden van de beide directoraten-generaal omvatten in totaal circa 1580 meter. Hiervan is na verkregen toestemming ca. 1265 meter afgevoerd naar Van Gansewinkel Nederland BV en daar op de gebruikelijke manier vernietigd.
De bestanden, met een omvang van ca. 160 meter, waarvan de termijn van vernietiging nog niet bekend was of waar de vernietigingsdatum nog niet was verstreken, zijn geretourneerd naar het Ministerie van Financiën.
Na bewerking zijn de te bewaren bestanden, met een totale omvang van ca. 155 meter in 2007 overgedragen aan het Nationaal Archief. De omvang van het blok Directie Wetgeving Directe Belastingen bedraagt 23 meter.
Verantwoording van de bewerking
Als uitvloeisel van artikel 1.2 van het hoofdstuk Algemeen van het raamconvenant, afgesloten op 13 januari 2003 tussen het Ministerie van Financiën, het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en de Centrale Archief Selectiedienst (CAS) zijn in opdracht van het Ministerie van Financiën door de CAS in de periode 2003 - 2007 de directie-archieven bewerkt van het Directoraat-Generaal der Belastingen en het Directoraat-Generaal voor Fiscale Zaken.
Bij aanvang van de werkzaamheden in 2003 werd afgesproken dat onderstaande archiefblokken bewerkt zouden worden:
1. Reeds door de CAS bewerkt archief, 1953 - 1965.
2. Dossierstelselarchief, O.A., A, en 80-blok van de directies, allen van ca. 1955 tot 1990, als volgt gespecificeerd:
DG der Rijksbelastingen:
  1. Afdeling/Directie Directe Belastingen;
  2. Afdeling/Directie Organisatie van de Belastingdienst;
  3. Afdeling/Directie Personeel van de Belastingdienst;
  4. Afdeling/Directie Algemene en Juridische Zaken van de Belastingdienst;
  5. Afdeling Verbruiksbelastingen;
  6. Directie Verbruiksbelastingen;
  7. Afdeling/Directie Douane;
  8. Directie Douane en Verbruiksbelasting;
  9. Afdeling Invoerrechten;
  10. Afdeling/Directie Indirecte Belastingen;
  11. Directie Algemene Fiscale Zaken.
DG Fiscale Zaken:
  1. Directie Algemene Fiscale Politiek;
  2. Directie Algemene Fiscale Zaken;
  3. Directie Wetgeving Directe Belastingen;
  4. Directie Wetgeving Douane en Verbruiksbelasting;
  5. Directie Internationale Fiscale Zaken;
  6. Directie Wetgeving Douane.
3. Archieven van commissies/werkgroepen, zelfstandige onderdelen en functionarissen van directies van het DG Belastingen en het DG Fiscale Zaken:
  1. Centrale kamer van het Scheidsgerecht voor de Vermogensaanwasbelasting, 1948 - 1962;
  2. Interdepartementale Stuurgroep Misbruik en Oneigenlijk gebruik (van belastingen) (ISMO), jaren '70;
  3. Het Fiscaal Bureau Bijzondere Betalingsregelingen, 1947 - 1975;
  4. Commissie Hofstra, 1975 - 1979;
  5. Commissie Oort, 1985 - 1986;
  6. Commissie Stevens, eind jaren '80;
  7. Commissie ("Boltjes") van Advies inzake wettelijke regeling betreffende de positie van belastingadviseurs/-consulenten, 1955 -;
  8. Commissie Bijsterveld, 1978 - 1979;
  9. Commissie van Advies voor een aantal belastingvraagstukken, Werkgroep aftrek voor gehuwde werkende vrouw loon- en inkomstenbelasting, 1966 - 1969;
  10. Werkgroep inkomensprijzen, 1976 - 1980 (staat in relatie tot/ is onderdeel van de Interdepartementale Commissie Inkomensprijzen);
  11. Directie Algemene Fiscale Politiek
    • Werkgroep Tax-expenditures;
    • Ministerraadstukken;
  12. Directie Internationale Fiscale Zaken:
    • Stukken betreffende lucht- en scheepvaartverdragen, 1980 - 1998;
    • Stukken betreffende bilaterale verdragen (dubbele belasting) ca. 1960 - 1990;
    • Stukken betreffende belastingvoorrechten internationale organisaties, ca. 1960 -1990;
  13. Directie Wetgeving Directe Belastingen:
    • Stukken betreffende Vermogensaanwasdeling, 1974 - 1983;
    • Stukken betreffende Vennootschapsbelasting, 1975 - 1995;
    • Stukken betreffende project Kansspelbelasting, 1978 - 1997;
    • Stukken betreffende Werkgroep Brede Herwaardering, 1984 - 1987;
    • Stukken betreffende totstandkoming en wijziging Wet Internationale Bijstand, 1980 - 2000;
    • Stukken betreffende wijzigingen in AWR aangaand administratiefrechtelijke verplichtingen en boeten, 1956 - 1978.
  14. Directie Directe Belastingen, stukken betreffende de fraudezaak "the American Land Program", midden jaren '80;
  15. Directoraat Generaal der Belastingen:
    • Projectgroepen belastingdienst (o.a. bestuurlijke structuur belastingdienst);
    • Projectgroep strategie en structuur van de belastingdienst, eind jaren '80 - begin jaren '90;
  16. Eventueel aangevuld met archiefbestanden (werkarchieven, werkgroepen / commissies, e.d.) die later van de directies afkomen, bijvoorbeeld in het kader van cleandesk, e.d.
Alle bovengenoemde archiefblokken zijn volgens het herkomstbeginsel teruggebracht naar de oorspronkelijke archiefvormers (i.c. de afzonderlijke directies ressorterende onder het DG Belastingen en het DG Fiscale Zaken) Hierdoor zijn 14 nieuwe archiefblokken ontstaan.
Voor de materiële staat van het archief is de bewerking uitgevoerd conform de brochure Om de Kwaliteit van het Behoud, Normen 'Goede en Geordende Staat', uitgave Beekhuis/Hol 1993 van de Rijksarchiefdienst/Pivot. Van de archiefbescheiden zijn alle metalen hechtmechanismen verwijderd. De oude mappen (omslagen) zijn vervangen door nieuwe zuurvrije omslagen. Op deze omslagen zijn etiketten geplakt waarop het nummer staat dat correspondeert met de nummers van de beschrijvingen in deze toegang.
Ordening van het archief
Het archief is allereerst ingedeeld naar beleidsterrein. Met een beleidsterrein wordt bedoeld een afgebakend onderwerp van overheidsbemoeienis, in dit geval dus "heffen en invorderen van belastingen" en "heffing van rijksbelastingen".
Per beleidsterrein is het archief onderverdeeld naar handeling. Per handeling zijn de beschrijvingen van de dossiers vermeld. Een handeling wordt verricht door een actor ter uitvoering van een taak, of op grond van een wettelijke bevoegdheid. Een actor is een overheidsinstelling die bevoegd is zelfstandig op te treden (bijvoorbeeld een minister) binnen het beleidsterrein. Op een beleidsterrein treden meerdere actoren handelend op.
Bij deze toegang is een concordantie toegevoegd met een verwijzing van de zogenaamde boekwerknummers naar de betreffende inventarisnummers. De beschrijvingen binnen deze boekwerken zijn binnen het betreffende boekwerk op alfabetische volgorde en vervolgens op chronologie gesorteerd. Ook is als bijlage bij deze toegang een afkortingenlijst opgenomen.
Archiefbescheiden onder een aantal handelingen zijn vanwege hun omvang onderverdeeld aan de hand van een activiteit- of objectgerelateerde rubrieksindeling. Binnen de toegang zijn de beschrijvingen in het algemeen chronologisch onder de handelingen geordend mits er ten behoeve van de zoekoptimalisatie voor het betreffende onderdeel, voor een alfabetische of geografische ordening is gekozen. Er zijn een aantal archiefbescheiden opgenomen die buiten de handelingsperiode vallen. Het gaat hier, bij gebrek aan andere handelingen, om uitzonderlijke gevallen waarbij de activiteiten behorende bij de desbetreffende handeling ook buiten de periode heeft plaatsgevonden. Bovendien treft u een aantal archiefbescheiden met einddatum (tot) 1991. Het gaat hier om einddatering van een aantal dossiers, dat een geheel proces vertegenwoordigt, waarbij de begindatum binnen 1958 - 1989 valt.
In de toegang treft u meerdere beschrijvingen aan met hetzelfde inventarisnummer echter met een andere beschrijving. Bij de dossiervorming zijn object- en of activiteitendossiers gevormd. Voor een betere ontsluiting is gekozen voor een één op één beschrijving.

Aanwijzingen voor de gebruiker

Openbaarheidsbeperkingen
Volledig openbaar.
Beperkingen aan het gebruik
Reproductie van originele bescheiden uit dit archief is, behoudens de algemene regels die gelden voor het kopiëren van stukken, niet aan beperkingen onderhevig. Er zijn geen beperkingen krachtens het auteursrecht.
Materiële beperkingen
Het archief kent geen beperkingen voor het raadplegen van stukken als gevolg van slechte materiële staat.
Andere toegang
Het archief was aanvankelijk beschreven in de Institutionele Toegangen:
  • 5.019.5230 - Institutionele Toegang op de gegevensbestanden van de Directie Wetgeving Directe Belastingen m.b.t. het beleidsterrein Belastingheffing over de periode vanaf 1945
  • 5.065.5230 - Institutionele Toegang op de gegevensbestanden van de Directie Wetgeving Directe Belastingen m.b.t. het beleidsterrein Heffing van Rijksbelastingen over de periode vanaf 1945
Aanvraaginstructie
Openbare archiefstukken kunnen online worden aangevraagd en gereserveerd. U kunt dit ook via de terminals in de studiezaal van het Nationaal Archief doen. Om te kunnen reserveren dient u de volgende stappen te volgen:
  1. Creëer een account of log in.
  2. Selecteer in de archiefinventaris een archiefstuk.
  3. Klik op ‘Reserveer’ en kies een tijdstip van inzage.
Citeerinstructie
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste éénmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Nationaal Archief, Den Haag, Ministerie van Financiën: Directie Wetgeving Directe Belastingen, nummer toegang 2.08.5230, inventarisnummer ...
VERKORT:
NL-HaNA, Financiën / Wetgeving Directie Belastingen, 2.08.5230, inv.nr. ...

Verwant materiaal

Beschikbaarheid van kopieën
Inventarisnummers van dit archief zijn niet in kopievorm beschikbaar

Archiefbestanddelen