Staten van Holland: octrooien, 1601-1794

Bent u op zoek naar de minuten van octrooien die de Staten van Holland verleenden op ingediende rekesten over de periode 1601-1794? Maak dan gebruik van deze zoekhulp en bijbehorende index.

Alles uitklappen

Minuten zijn ambtelijke stukken die de vrijwel vastgestelde versie van een document bevatten. Op basis van een minuut werd de uitgaande versie opgemaakt. Het uitgaande octrooi ging naar de aanvrager. De minuut bleef achter in het archief van de Staten van Holland. De minuten van de octrooien zijn te vinden in het archief van de Staten van Holland (3.01.04.01), in de inventarisnummers 1588-1761. 

Heeft u het octrooi gevonden dat u zocht? Klik dan op het zoekresultaat. Op het volgende scherm ziet u de naam van het octrooi nogmaals staan, de namen en het beroep van de betrokkenen, de datum van toekenning van het octrooi, de woonplaats van de betrokkene en de hoofd- en subrubriek waaronder de octrooiaanvraag viel. Bij een aantal zoekresultaten zal een deel van deze gegevens missen. Dit gebeurt alleen wanneer deze gegevens niet in het octrooi zijn vermeld. Op deze pagina vindt u ook één of meerdere bronverwijzingen. Deze verwijzingen geven aan waar u in het archief de minuut van het verleende octrooi kunt vinden.  

U kunt scans bestellen of het octrooi reserveren om in de studiezaal te bekijken.

Scans bestellen

Wanneer u een scan wilt bestellen, klikt u eerst op het zoekresultaat. Op de pagina die verschijnt klikt u op de knop 'Bestel scans'. 

Reserveren

Klik op de link achter het woord 'Bronverwijzing'. Het inventarisnummer dat u wilt reserveren is geel gemarkeerd. Als u daarop klikt kunt u het stuk reserveren voor inzage in de studiezaal.

De minuten van octrooien verleend op de bij de Staten van Holland ingediende rekesten, zijn niet compleet. Zo ontbreken de minuten over de jaren 1635 en 1735. 

Heeft u bij uw zoekopdracht meerdere velden ingevuld of filters gebruikt? Probeer dan eens op een enkel trefwoord te zoeken. Probeer bij namen ook altijd spellingsvarianten.

  • De Staten van Holland, later de Staten van Holland en West-Friesland geheten, functioneerde als een adviesorgaan voor de Graaf van Holland. Het adviescollege kwam al vroeg in de vijftiende eeuw tot stand.
  • Tijdens de Opstand in 1572 kozen de Staten de kant van Willem van Oranje en trokken steeds meer bevoegdheden, die eerder onder het Hof van Holland vielen, naar zich toe. Daarmee werd het Gewest Holland meer en meer een zelfstandige 'staat'. Ook het verlenen van octrooien was voortaan een taak van de Staten. 
  • Na de dood van Willem van Oranje raakten de Staten regelmatig in conflict met zijn opvolgers. Tijdens de stadhouderloze tijdperken bloeide de macht van de Staten echter altijd weer op. Na de inval van de Fransen en de Bataafsche omwenteling in 1795 werden de Staten van Holland opgeheven.
  • In de zestiende eeuw betekende het begrip octrooi veel meer dan nu. Onder octrooi werd bijvoorbeeld ook het alleenrecht op een bepaald product of een handelsgebied verstaan. Maar ook in deze periode vroegen uitvinders een octrooi aan voor hun vindingen. Dat kon zowel bij de Staten Generaal als bij de Staten van Holland. Omdat Holland in de periode 1572-1795 als een zelfstandig gewest functioneerde, konden de Staten zelf octrooien registreren. 
  • Om een octrooi te verkrijgen diende de aanvrager een rekest (verzoek) in bij de Staten van Holland. Deze legden vervolgens het octrooi vast voor een bepaalde periode. De uitvinder ontving een brief waarin het octrooirecht omschreven werd en voor welke periode het octrooi was verleend. 
  • In het archief van de Staten van Holland zijn de minuten van deze brieven bewaard gebleven. Minuten zijn ambtelijke stukken die de vrijwel vastgestelde versie van een document bevatten. Op basis van een minuut wordt de uitgaande versie opgemaakt. Het uitgaande octrooi ging naar de aanvrager. De minuut bleef achter in het archief van de Staten van Holland.